من در این محتوا به بخش مهمی از لینکها یعنی لینک فوتر میپردازم و نکات مهم استفاده از آن و تاثیر آن در سئو را برایتان عنوان میکنم.
لینکهای فوتر (footer links) بخشی از لینکهای داخلی سایت هستند که در قسمت فوتر و پایین هر صفحه قرار میگیرند. این لینکها با اینکه در پایینترین قسمت هر صفحه سایت قرار دارند، ولی میتوانند در بهبود ساختار لینکدهی، افزایش نرخ خزش (Crawl Rate) و سئوی صفحات مهم و کلیدی تاثیرگذار باشند.
با من تا انتهای این محتوا همراه باشید تا یاد بگیرید چطور از این لینکها بهتر استفاده کنید.
لینک فوتر Footer link چیست؟
لینک فوتر Footer link نوعی از لینکهای داخلی است که در انتهای هر صفحه وبسایت و در بخش فوتر قرار میگیرد. این نوع لینک معمولا شما را به صفحات مهم هر وبسایت، مثل «تماس با ما»، «درباره ما»، «قوانین و حریم خصوصی» و دستهبندیهای اصلی مثل «محصولات»، «خدمات» و سایر صفحات کلیدی ارجاع میدهد.
لینکهای فوتر در اصل برای مسیریابی یا navigation کاربران به کار میروند و به بهبود تجربه کاربری کمک میکنند. با این حال، روی بهینهسازی سایت برای موتورهای جستجو یا سئو هم تاثیرگذار هستند.
مثلا در تصویر زیر، فوتر سایت سفینه را میبینید که که در دو بخش «منابع رایگان آموزشی» و «منابع حرفهای» به صفحات مهم مثل مقالات تخصصی سئو، ابزار سئو کبوتر، دوره جامع سئو، مشاوره تخصصی سئو و… لینک داده است.
من در ادامه به فواید و اثرات مثبت این نوع لینک بر سئو و همچنین اثرات منفی و نکات مهم استفاده از آن اشاره میکنم.
مبحث لینک فوتر بخشی از مباحث ساختار سازی سایت در آموزش سئو است.
۱- به صفحات مهم و مرتبط لینک دهید
لینکهای فوتر برای کمک به کاربر در مسیریابی و همچنین بهبود ساختارسازی سایت استفاده میشود. پس، هر لینک فوتر باید هدف مشخصی داشته باشد و به صفحه هدف مهمی لینک دهد. و مهمتر از همه، به کاربران برای مسیریابی سایت و پیدا کردن صفحات مهم کمک کند.
به همین دلیل، بهتر است به صفحات مهم و مرتبط مثل «خانه/صفحه اصلی»، «درباره ما»، «تماس با ما»، «خدمات»، «محصولات»، «وبلاگ»، «نقشه سایت»، «سوالات متداول FAQs» و سایر دستهبندیهای مهم سایت در فوتر لینک دهید.
عدم رعایت ارتباط موضوعی لینک فوتر به صفحات مهم و پربازدید باعث میشود تا کاربران روی آنها کلیک نکنند.
بنابراین این نکات را در لینکدهی داخلی در فوتر رعایت کنید:
- لینک های غیرضروری در فوتر قرار ندهید
- با استفاده از لینکهای زیاد، فضای فوتر را شلوغ و بهم ریخته نکنید.
۲- در تعداد لینکهای فوتر زیادهروی نکنید
تعداد لینکهای فوتر که باید در قسمت پایینی هر صفحه سایت خود استفاده کنید به ساختار سایت شما، بزرگی یا ابعاد آن، هدف شما و همچنین به تجربه کاربری بستگی دارد.
نکته مهم در لینکگذاری در فوتر این است که:
- هر صفحهای از سایت برای لینک دهی فوتر ضروری نیست.
- زیادهروی در لینکهای فوتر کاربر پسند نیست و کاربران را در یافتن صفحات مهم مقصد گیج میکند.
- به جای لینکدهی به هر صفحه مثل صفحات محصولات مختلف، به یک صفحه گروهی مثل «صفحه محصول» لینک دهید.
- زیادهروی در لینکدهی فوتر ممکن است باعث شود گوگل شما را همانند یک سایت اسپم ببیند.
۳- از انکرتکست صحیح استفاده کنید
انکرتکست عبارت یا کلمهای است که برای لینک فوتر انتخاب میکنیم. مثلا عبارت «درباره ما» که یک انکرتکست برای لینک فوتر صفحه دربار ما در سایت شماست.
نکات مهمی که باید در مورد انتخاب انکرتکست مناسب برای لینک فوتر رعایت کنید، عبارتند از:
- اشکالی ندارد در تمام لینکها فوتر از انکرتکست دقیق استفاده کنید.
- انکرتکست شما باید دقیقا با کیورد صفحه مقصد یا هدف یکی باشد.
- از عبارتهای ساده، شفاف و واضح برای انکرتکست لینک فوتر استفاده کنید تا کاربر بلافاصله با دیدن آن، سریعا هدف و مقصد لینک را تشخیص دهد.
- از انکرتکستهای متنوع مثل نام برند، کلمات ساده یا عبارتهای کلیدی در فوتر استفاده کنید.
- به صفحات درباره ما، تماس با ما و اینگونه صفحات لینک دهید.
۴- لینک های فوتر را خوانا و جذاب طراحی کنید
اگر بخش فوتر و لینکهای آن برای کاربران خوانا و قابل رویت نباشد، هیچ کاربری روی آنها کلیک نمیکند. چون کاربر نمیتواند لینکهای موردنیاز خود را به راحتی و به سرعت پیدا کند.
از طرفی، فوتر و لینکهای ناخوانا و بر رنگ و طرح آن، ظاهری غیرحرفهای به سایت شما می دهد. پس، اگر میخواهید کاربران به راحتی لینکهای فوتر را پیدا و روی آنها کلیک کنند، این نکات را رعایت کنید:
- اندازه فونت مناسبی که خوانا باشد را برای بخش فوتر و لینکهایش انتخاب کنید (فونت خیلی ریز یا درشت به کار نبرید).
- رنگ مناسبی برای باکس فوتر و همچنین متن لینکها انتخاب کنید تا برای کاربر واضح و شفاف باشند (از رنگهای متضاد برای بکگراند فوتر و متن داخل آن استفاده کنید).
- بین لینکها فضای خالی مناسبی قرار دهید.
۵- لینک های تبلیغاتی را نوفالو کنید
شما در فوتر میتوانید علاوه بر لینک داخلی، لینک خارجی هم درج کنید و به صفحات سایتهای دیگر هم لینک بدهید.
به این ترتیب، میتوانید با خیال راحت برای لینکهای تبلیغاتی، تبادل لینک محدود یا لینکهای مربوط به افیلییت مارکتینگ از لینک نوفالو استفاده کنید؛ چون گوگل آن را نادیده میگیرد و دیگر تاثیر منفی بر سئوی سایت شما نخواهند گذاشت.
۶- لینکهای شکسته و مرده را از فوتر حذف کنید
نکته مهم دیگر درباره استفاده درست از لینکهای فوتر این است که به تاریخ انقضای آنها دقت کنید. به این معنی که اگر یکی از صفحات مهم سایتتان که در فوتر به آن لینک دادهاید را بهروزرسانی کردهاید و یا از نظر تکنیکال تغییری در آن ایجاد کردهاید، مثل ریدایرکت، لینک مربوط به آن را هم بهروزرسانی کنید.
یا وقتی صفحهای را حذف میکنید، لینک آن در فوتر را هم حذف کنید. چون اگر کاربر روی لینکی در بخش فوتر سایت کلیک کند ولی به صفحه هدف آن دست پیدا نکند و با خطای ریدایرکت یا خطای 404 روبرو شود، ممکن است سایت شما را ترک کند.
و اگر این مسئله تکرار شود، نرخ پرش یا بانس ریت سایت شما بالا میرود. و این مسئله تاثیر منفی روی امتیاز سئوی سایت شما خواهد داشت.
پس برای دوری از این پیشامد، لینک شکسته و مرده را از فوتر حذف کنید. به محض بهروزرسانی صفحات دارای لینک فوتر، لینک آنها را هم آپدیت کنید. لینکهای فوتر شکسته را به صفحات مرتبط ریدایرکت کنید.
برای اینکه به موقع متوجه بروز چنین مشکلی شوید، باید مدام لینکهای فوتر را چک کنید. گوگل سرچ کنسول یک ابزار تخصصی سئو است که به شما در تشخیص به موقع لینکهای شکسته یا خراب کمک میکند. آموزش گوگل سرچ کنسول را میتوانید به طور کامل و رایگان در سایت سفینه مشاهده کنید.
تاثیرات مثبت لینک های فوتر بر سئو
لینکهای فوتر با اینکه در ته صفحه سایت شما قرار دارند و دور از چشم کاربران هستند ولی بیتاثیر بر سئو هم نیستند. این لینکها علاوه بر بهبود مسیریابی و تجربه کاربری، به بهبود سئوی سایت شما هم کمک میکنند.
تاثیر مثبت این نوع لینک بر نَویگِیشن navigation از طریق کمک به مسیریابی و یافتن صفحات مهم، تسهیل بازدید یا browsing برای بازدیدکنندهها و تشویق کاربران برای بازدید از صفحات بیشتر است.
اما تاثیر مستقیم آن بر سئو از طریق لینک سازی داخلی است. وقتی شما لینکهای صفحات مهم و پربازدید سایت خود را در قالب لینک فوتر در این بخش از صفحه سایتتان قرار میدهید، به خزندههای گوگل و سایر موتورهای جستجو کمک میکنید تا این صفحات و همچنین کلیت سایت شما را بهتر بشناسند.
همچنین، به کاربران تجربه کاربری بهتری هدیه میدهید و باعث بهبود امتیاز المانهای مربوط به UX در سئو میشوید.
تاثیرات منفی لینک فوتر در سئو
در گذشته سایتها لینکهای زیادی در بخش فوتر سایت درج میکردند، بدون اینکه نگران جریمه گوگل باشند. اما امروزه، گوگل سیاست خود را نسبت به تعداد و نحوه طراحی لینکهای فوتر تغییر داده است. و بیشتر از کمیت و تعداد لینکها، به ساختار فوتر و تجربه کاربری اهمیت میدهد.
به این ترتیب، اگر لینکهای فوتر به درستی و متناسب با سیاستهای گوگل استفاده نشوند، ممکن است تاثیر منفی روی سئوی سایت شما داشته باشند.
لینک فوتر برای گوگل در مقایسه با سایر لینکهای داخل سایت اهمیت کمتری دارد اما چون در تعداد زیادی صفحه تکرار میشود، این نوع لینک همچنین تاثیر مثبت در رشد رتبه سایت در گوگل شما دارد.
فوتر لینکها به دلیل قرارگیری در جای نامناسب در انتهای صفحه معمولا تعداد کلیکهای کمی جذب میکنند.
بنا به این دلایل، بعضی از صاحبان سایتها به بهینهسازی لینکهای فوتر اهمیت زیادی نمیدهند. چون برایشان وقتگیر است و صرف وقت و انرژی برای این کار برایشان ارزش ندارد.
چند نوع لینک فوتر داریم؟
لینکهای فوتر در حالت کلی به دو نوع لینک داخلی و خارجی تقسیم میشوند که در ادامه به هر کدام از آنها اشاره میکنیم.
لینک فوتر داخلی
لینک فوتر داخلی به نوعی از لینکها در فوتر اشاره میکند که به صفحات داخل سایت اشاره میکند. این نوع لینک در انواع زیر استفاده میشود:
- لینک مسیریابی؛ به صفحاتی مثل خانه، درباره ما، تماس با ما و… اشاره میکند و دسترسی کاربران به اطلاعات مهم را آسان میکند.
- لینک صفحات محبوب و پربازدید؛ به صفحات محصولات پرفروش، خدمات پرطرفدار، محتواهای پربازدید و… اشاره میکند.
- لینکهای مربوط به سیاستهای حریم خصوصی، اعتبارنامه ها مثل نماد الکترونیک و سایر مجوزهای قانونی فعالیت سایت
لینک فوتر خارجی
این نوع لینک فوتر به صفحاتی از سایتها یا پلتفرمهای دیگر اشاره میکند، مثل سایتهای همکار یا زیرمجموعه یک سایت و یا سایت اهداء کننده مجوز یا مدرک تخصصی فعالیت.
دو نوع اصلی لینکهای فوتر خارجی عبارتند از:
لینکهای افیلییت و پارتنر؛ سایتهای تجاری و بیزنس معمولا برای نمایش همکاری خود با برندها یا بیزنسهای دیگر از این نوع لینکها استفاده میکنند.
مثل تصویر زیر از فوتر سایت ورزش 3 که به سایت آنتن لینک خارجی داده است:
لینک های مربوط به رسانههای اجتماعی و سوشال مدیا؛ معمولا لینکهای مربوط به صفحه سایت در فضاهای مجازی مثل تلگرام، اینستاگرام، ایکس و… جزء این دسته هستند.
مثلا در تصویر زیر لینکهای فوتر مربوط به سه صفحه سئو سفینه در تلگرام، یوتیوب و آپارات را مشاهده میکنید:
بهترین تعداد لینک برای فوتر
انتخاب تعداد لینک برای فوتر به بزرگی و ابعاد سایت شما و تعداد صفحات آن و همچنین استراتژیهای شما برای تجربه کاربری بهتر، کمک به مسیریابی کاربران و سئو بستگی دارد.
با این حال، محدوده بین 5 تا 15 لینک هدفمند و مرتبط برای فوتر، بهترین انتخابیست که میتوانید داشته باشید. سعی کنید بخشبندی درستی برای فوتر داشته باشید و لینکها را به ترتیب اهمیت، در الویتهای مناسبی قرار دهید.
سخن آخر
لینک فوتر یک لینک داخل سایت هست که در بخش پایانی هر صفحه و در فوتر قرار میگیرد. این لینک با اینکه در انتهای صفحه سایت درج میشود و چندان در دسترس و جلوی چشم نیست ولی میتواند اثرات مثبتی در سئو به همراه داشته باشد.
لینکهایی که شما در فوتر به کار میبرید، همانند ابزارهایی برای هدایت کاربران و مسیریابی درست آنها عمل میکنند. این لینکها همچنین باعث افزایش خزشپذیری صفحات میشوند. به شرط اینکه از آنها به درستی استفاده کنید و نکات مهم و کاربردی که در این محتوا به آنها اشاره کردهام را به کار ببرید.
انکرتکستهای طبیعی و دقیق برای لینکهای فوتر انتخاب کنید، لینکها را مرتبط در نظر بگیرید، در استفاده از لینکهای فوتر به هیچ وجه زیادهروی نکنید.
برای یادگیری کامل سئو میتوانید دوره سئو جامع سفینه را تهیه نمایید.

مهدی محمدی
مدرس و مشاور سئو
مهدی محمدی موسس و مدیر آکادمی سئو سفینه است. کار اصلی مهدی محمدی آموزش سئو است.