پرسونای مشتری در استراتژی سئو: ۷ نکته + مراحل ساخت

من در این محتوا شما را با مفهوم پرسونای مشتری و تاثیر آن بر سئو آشنا می‌کنم.

شناخت مخاطب در بازاریابی دیجیتالی و به‌خصوص سئو حرف اول را می‌زند. تا وقتی شما تیپ مشتری‌های خود را نشناسید، نمی‌توانید ترافیک بالایی به سایت جذب کنید و از طریق آن به درآمد بالایی برسید. پرسونای مشتری به شما شناخت کافی برای افزایش مشتریان سایت یا حفظ مشتریان موجود می‌دهد.

با من تا انتهای این محتوا همراه باشید تا شما را با روش‌های استفاده از پرسونای مشتری در طراحی استراتژی‌های سئو آشنا کنم.

پرسونای مشتری چیست؟

پرسونای مشتری (customer persona) کاراکتر و شخصیت‌ خیالی یا فرضی است که به عنوان نماینده‌ای از مخاطبین در نظر گرفته می شود. این تصویر خیالی از مشتری بر اساس اطلاعات واقعی و مستند گردآوری شده از وبسایت‌ها، فضای مجازی و یا داده‌های سایت ساخته می‌شود.

هدف همه ما در فعالیت‌های بازاریابی و دیجیتال مارکتینگ، به‌خصوص سئو، جذب کاربران و مشتریان بیشتر است. برای جذب مشتری و کسب درآمد از طریق فروش محصولات یا ارائه خدمات باید ابتدا به شناخت کافی از مخاطبین برسیم.

ما باید بدانیم مخاطبین ما چه نوع کاربرانی هستند. در چه فضاهایی در اینترنت یا شبکه‌های مجازی فعالیت می‌کنند. چه نیازها و خواسته‌هایی دارند. به چه نوع محصول یا خدماتی علاقه دارند. چطور ما را جستجو یا پیدا می‌کنند و غیره. برای یافتن پاسخ تمامی این سوال‌ها پرسونای مشتری را طراحی می‌کنیم.

تاثیر پرسونای مشتری در استراتژی سئو

ما در سئو، به عنوان بخش مهمی از دیجیتال مارکتینگ، به دنبال بهینه‌سازی سایت برای جذب کاربران بیشتر از طریق موتورهای جستجو هستیم. پرسونای مشتری به ما کمک می‌کند تا کاربران سایت‌مان را بهتر و دقیق‌تر بشناسیم و متناسب با سرچ اینتنت مخاطبین، برای آنها محتوا تولید کنیم.

پرسونای مشتری ابتدا به ما در پیدا کردن کیوردهایی که مخاطبین هدف برای جستجو استفاده می‌کنند، کمک می‌کند. با یافتن بهترین کیوردها می‌توانیم استراتژی درستی برای تولید محتوای خوب و مورد رضایت مشتری طراحی کنیم.

در نهایت، و پس از جذب ترافیک مناسب و طراحی کال تو اکشن‌های درست، همه چیز برای تبدیل بازدیدکننده به مشتری و فروش محصول یا خدمات فراهم می‌شود.

مبحث پرسونای مشتری مربوط به موضوع تحقیق کلمات کلیدی در آموزش سئو است.

من در ادامه به ۵ مورد از شیوه‌های استفاده از پرسونای مشتری در طراحی استراتژی سئو اشاره می‌کنم.

۱- شناخت مخاطب هدف

هدفگذاری در سئو و تعیین استراتژی‌های اصلی در آن تا حد زیادی به شناخت مخاطب وابسته است. وقتی شما اطلاعات کافی درباره نیازها، چالش‌ها، دغدغه‌ها، سلایق و مشکلات مخاطب یا مشتری داشته باشید، به شناخت نسبتا کاملی از آنها می‌رسید. این شناخت به شما در طراحی اهداف متناسب با نیازها و مشکلات مشتریان کمک می‌کند.

تدوین پرسونای مخاطب و ترسیم کاراکتر فرضی مشتری اطلاعات زیادی را برای شناخت مشتری در اختیار شما قرار می‌دهد. بخشی از این اطلاعات در سایت خودتان یا در صفحات مجازی‌تان در شبکه‌های اجتماعی موجود هستند. بخش دیگری را هم باید از وبسایت‌ها یا فضاهای مجازی پیدا کنید.

اطلاعاتی که برای ساخت پرسونای مشتری باید گردآوری کنید عبارتند از:

• هویت مشتری؛ جنسیت، گروه سنی، تحصیلات، شغل، عنوان شغلی
• نحوه بازدید از سایت؛ زمان، مکان و ابزار مورد استفاده برای بازدید یا خرید از سایت
• کانال ورودی به سایت؛ ورودی از موتورهای جستجو، فضای مجازی یا سایت‌های دیگر
• رفتار مخاطب در سایت؛ نقشه بازدید، زمان حضور یا زمان توقف در سایت، تعداد بازدید، آمار خرید و…

مجموعه‌ی این اطلاعات بستگی به سطح تحقیقات شما دارد. برای تحقیقات بیشتر می‌توانید موضوعات دیگری را هم جستجو کنید و اطلاعات به دسته آمده را به پرسونا اضافه کنید.

۲- استفاده از پرسونا در کشف سرچ اینتنت

بخشی از اطلاعاتی که persona به شما می‌دهد، از سرپ گوگل جمع‌آوری می‌شود. این داده‌ها نگرش دقیقی از هدف جستجو و سرچ اینتنت مخاطبین به شما می‌دهد.

پرسونای مشتری معمولا دارای یک نام فرضی است. این پرسونا در یک دسته‌‌ی مشخص از مشتریان سایت قرار می‌گیرد. و اهداف و چالش‌های او برشمرده می‌شود.

مثلا پرسونای مشتر سایت سفینه نشان می‌دهد که سرچ اینتنت اصلی این کاربر رسیدن به دوره‌های آموزشی رایگان است. این مشتری در دسته‌ی مشتریان بالقوه سایت با هدف خرید دوره آموزشی قرار می‌گیرد.

۳- استفاده از پرسونا در کیورد ریسرچ

کیورد ریسرچ یا تحقیق کلمات کلیدی یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین استراتژی‌ها کار سئو است. این استراتژی برای پی بردن به نیازهای کاربران و ماندن در دور رقابت با سایت‌های رقیب است.

پرسونای مشتری با تعیین علاقه‌مندی‌ها، نیازها، نیت جستجو و اهداف کاربر، کار کیورد ریسرچ را راحت‌تر می‌کند. به عبارتی، چون پرسونا محدوده‌ی جستجوی کلمات را باریک‌تر می‌کند، کار تحقیق کلمات سریع‌تر و راحت‌تر انجام می‌شود.

مثلا وقتی شما برای فروش کفش می‌خواهید کیورد ریسرچ انجام دهید، با چندین هزار کیورد روبرو هستید. ولی وقتی طبق اطلاعات پرسونا می‌دانید که دنبال کفش‌های صندل تابستانی باید باشید، دایره کلماتی که باید درباره‌ی آنها تحقیق کنید کوچک‌تر می‌شود و نهایتا به چند ده کلمه اصلی می‌رسد.

یا از زاویه دیگر به کیورد ریسرچ نگاه کنید. فرض کنید از یک ابزار کیورد ریسرچ مثل ابزار سئو کبوتر برای یافتن کلمات کلیدی مهم استفاده می‌کنید. وقتی در حال خوشه‌بندی و انتخاب کلمات نهایی هستید، کیوردها را با داده‌های پرسونای مشتری‌ها تطبیق می‌دهید و کیوردهای مشابه و نزدیک را انتخاب می‌کنید.

بدیهی است که این کیوردها سریع‌تر شما را به مشتریان هدف می‌رسانند و زودتر از سئو نتیجه می‌گیرید.

۴- تولید محتوای بهینه بر اساس پرسونا

اصلی‌ترین بخش یک سایت که بازدید کننده را جذب می‌کند تا در فرایند بازدید تبدیل به مشتری شود، محتوای سایت است. تولید محتوای بهینه برای مخاطب هدف و پاسخ به پرسش‌ها، دغدغه‌ها و نیازهای او بهترین شیوه برای ترغیب کاربر به خرید است.

اطلاعاتی که پرسونای مشتریان سایت در اختیار شما قرار می‌دهد، به شما در انتخاب کیورد اصلی، عنوان محتوا، نوع، سطح سختی یا راحتی و سایر مشخصه‌های محتوا کمک می‌کند.

با این داده‌ها می‌توانید یک محتوای با کیفیت و جذاب بنویسید تا بازدیدکننده را به قیف مشتری بکشانید و از مسیر قیف به سمت اقدام و عمل هدایت کنید.

مثلا فرض کنید پرسونای مشتری به این شکل باشد:

نام: شبنم
رده سنی: جوان
تحصیلات: آکادمیک (بالاتر از لیسانس)
علاقمندی‌ها: یادگیری سطح پیشرفته زبان، بهبود سطح دیالوگ، داستان‌های معروف دنیا به زبان انگلیسی
اهداف: آشنایی با اصطلاحات پیشرفته، خرید دوره‌های آموزش آنلاین، دانلود اپلیکیشن‌های آموزشی

این داده‌ها به شما کمک می‌کند محتواهایی با عنوان‌های آموزشی و در سطح پیشرفته با هدف معرفی دوره‌ها یا اپلیکیشن‌های آموزشی تخصصی زبان تولید کنید.

۵- لینک سازی با کمک پرسونای مخاطب

یکی دیگر از استراتژی‌های مهم سئو برای افزایش ترافیک سایت و درنتیجه افزایش میزان فروش یا درآمد، بک‌لینک سازی است. در بک‌لینک‌سازی ما به دنبال جذب کاربر از طریق به اشتراک‌گذاری محتوا هستیم. مثلا چندین رپورتاژ آگهی را در سایت‌های مختلف منتشر می‌کنیم تا بازدیدکنندگان این سایت‌ها از طریق لینک‌های درج شده در رپورتاژها وارد سایت ما شوند.

پرسونای مخاطب با داده‌های مفصلی که از کانال‌های جذب ترافیک می‌دهد، کمک می‌کند تا بهترین سایت‌ها یا فضاهای مناسب برای لینک‌سازی را پیدا کنید.

مثلا وقتی پرسونای اکثر مشتریان به موقعیت آنها در یک یا چند سایت مشابه، یا یک شبکه اجتماعی خاص اشاره کند، محتوای حاوی لینک را در همین فضاها به اشتراک بگذارید.

یا مثلا وقتی در حال ساخت لینک بیت یا طعمه لینک هستید، پرسونای مشتری را در ذهن‌تان داشته باشید و بر اساس علاقمندی‌های مشتریان با آنها ارتباط برقرار کنید. یعنی با زبان خود مشتری با او حرف بزنید.

۶- انتشار پست های مهمان بر اساس پرسونا

فایده دیگری که استفاده از پرسونا در سئوی سایت دارد، استفاده از داده‌های آن برای تبلیغات و یا انتشار پست مهمان در سایت‌های دیگر است.

در انتشار پست‌های مهمان باید بدانید که چه سایت‌ها یا فضاهایی را انتخاب کنید که مخاطبین شما حضور پررنگ‌تری در آنجا دارند. همچنین باید بدانید که روی کدام محصول یا ویژگی‌ برند خود تمرکز کنید. چه دسته‌ای از افراد را مخاطب قرار دهید. از چه موضوع، محتوا یا لحنی استفاده کنید.

پرسونای مشتریان تمامی این اطلاعات را در اختیار شما قرار می‌دهد. به عبارتی، با این اطلاعات می‌توانید تبلیغات سفارشی و مختص ذائقه‌ی مشتریان و علاقمندان به محصولات یا خدمات‌تان طراحی کنید.

۷- راه اندازی کمپین‌های تبلیغاتی

جذب مشتری و انجام عمل خرید تنها یکی از اهداف ما در دیجیتال مارکتینگ است. هدف مهم دیگر این است که مشتریان خود، به‌خصوص مشتریان وفادار را حفظ کنیم. و همچنین، مشتریان وفادار جدید جذب کنیم.

راه‌اندازی کمپین‌های تبلیغاتی در دوره‌های منظم به تحقق این اهداف کمک می‌کند. و کمکی که پرسونای مشتری به شما در نتیجه‌گیری از این کمپین‌ها می‌کند این است که به این اطلاعات مهم دست پیدا کنید:

• مخاطبین هدف
• مسیر و مکان‌های تبلیغات
• گستره‌ی تبلیغاتی
• نوع محتوای تبلیغاتی

مراحل ساخت پرسونای مشتری

برای تدوین و ساخت پرسونای مشتری باید ابتدا یک سری داده‌ها و اطلاعات جمع‌آوری کنید. این اطلاعات را می‌توانید از صفحه نتایج موتورهای جستجو، سایت‌های اینترنتی، فضای مجازی، انجمن‌ها و فروم‌ها و… گردآوری کنید.

مراحل ساخت پرسونای مشتری را می‌توان در چهار قدم خلاصه کرد:

تحقیق درباره مشتری

تحقیق و گردآوری اطلاعات درباره مشتری را می‌توانید هم به صورت مستقیم و از طریق طراحی پرسش‌نامه‌ها، نظرسنجی‌ها و یا پرسش‌وپاسخ آنلاین انجام دهید. و یا به صورت غیرمستقیم و از طریق نظرات و آراء ثبت شده در سایت، داده‌های فروش و… انجام دهید.

تحلیل و بررسی رفتار کاربران

مرحله دومی که برای ساخت پرسونای مشتری باید طی کنید، تحلیل و بررسی رفتار کاربران سایت است. اینکه بیشتر کاربران از چه نوع محتوا، محصول یا خدماتی بیشتر استقبال می‌کنند. مسیر بازدید این کاربران از نقطه ورود تا مرحله خرید چگونه است. کاربران سایت تا چه اندازه به ترندها علاقمند هستند.

برای بررسی اینگونه رفتارهای کاربران می‌توانید از ابزارهای تخصصی سئو مثل گوگل آنالیتیکس کمک بگیرید.

دسته بندی کاربران

هر سایتی دارای چندین دسته‌ی مختلف کاربران اینترنتی است که علاقمندی‌ها و نیازهای متفاوتی دارند. آن چیزی که شما برای ساخت پرسونای مخاطب نیاز دارید این است که این دسته‌ها را به خوبی شناسایی کنید و مخاطبین هدف و خریداران واقعی را در بین آنها تشخیص دهید.

حالا برای این کاربرانی که از تمامی بازدیدکنندگان انتخاب می‌کنید باید دسته‌بندی جدیدی تشکیل دهید. مثلا خریداران وفادار، مشتریان فصلی، کاربران بازدیدکننده، مشتریان بالقوه و… . در نهایت باید پرسونای مشتری را در یکی از این دسته‌ها قرار دهید.

کاراکتر فرضی

آخرین مرحله در تدوین پرسونای مخاطب ایجاد کاراکتر فرضی است. یعنی اطلاعاتی مثل نام، سن، شغل، جنسیت، نیازها، اهداف، دغدغه‌ها، مشکلات و… را برای پرسونا مشخص کنید.

در تصویر زیر یک نمونه از پرسونای مشتری را مشاهده می‌کنید:

سخن پایانی

کار دیجیتال مارکتینگ و به‌خصوص سئو بسیار گسترده است و اصطلاحا شاخ و بال زیادی دارید. اگر در این عرصه برنامه و استراتژی مدونی برای بخش‌های مختلف کار سئو نداشته باشید، به هیچ وجه موفق نخواهید شد.

طراحی استراتژی‌ برای هر بخش سئو به طور مجزا به کار شما نظم و انسجام می‌دهد و باعث می‌شود به صورت هدفمند و تخصصی عمل کنید. یکی از قسمت‌های مهم و تاثیرگذار سئو شناخت مخاطب و ساخت پرسونای مشتری است.

با ترسیم پرسونای مشتری نه تنها ارتباط خوبی با مخاطبین خود برقرار و رضایت آنها را جلب می‌کنید، بلکه در سئو هم موفق‌تر خواهید بود. پرسونای مشتری اطلاعات بسیار ارزشمندی درباره نیت جستجوی کاربران، کیوردهای مهم، تولید محتوای با کیفیت، ساخت لینک خارجی و… در اختیار شما قرار می‌دهد.