من در این محتوا شما را با GEO آشنا میکنم. سپس شیوهی جدید بهینهسازی جئو GEO و شباهتها و تفاوتهای آن با سئو را به شما توضیح میدهم.
افزایش آمار استفاده کاربران اینترنتی از ابزارهای جستجوی AI و نتایج Zero Click باعث افت نسبی آمار کلیک CTR و ترافیک ارگانیک سایتها شده است. این مسئله نگرانیهایی برای اهالی سئو و صاحبان کسبوکارهای اینترنتی به وجود آورده است.
در ادامه با من همراه باشید تا استراتژیهایی کاربردی برای بهینهسازی GEO برای عصر جدید AI و رهایی از این چالش سئو را یاد بگیرید.
GEO چیست؟
GEO مخفف Generative Engine Optimization و به معنی «بهینهسازی برای موتورهای مولد» است. جئو GEO درواقع فرایند بهینهسازی سایت برای موتورهای جستجوی مبتنی بر AI مثل ChatGPT، Gemini و… است.
این شیوهی جدید بهینهسازی سایتها برای عصر جدید دنیای تکنولوژی، که با ورود هوش مصنوعی دچار تحولات گستردهای شده، طراحی شده است.
پایه و اساس GEO بر روی SEO پایهگذاری شده است و کارکردی مشابه برای بهبود نمایش Visibility سایت یا برند شما دارد. این دو دارای شباهتهای بسیار و در عین حال، تفاوتهایی با هم هستد.
تفاوت اصلی آنها این است که سئو برای رتبهگیری و دریافت ترافیک از موتورهای جستجو مثل گوگل طراحی شده، ولی جئو برای نمایش محتوا در موتورها یا ابزارهای هوش مصنوعی یا نتایج آنها در موتورهای جستجو طراحی شده است.
من در ادامه به تفاوتهای بیشتری از GEO و SEO اشاره میکنم و نکات مهمی از استفاده از GEO برای بهینهسازی سایتتان برای موتورهای جستجوی AI را ارائه میدهم.
موضوع GEO به تمامی سرفصلهای آموزش سئو مربوط است.
۱- استراتژیهای مبتنی بر AI طراحی کنید
حجم جستجو در موتورهای گردآورنده محتوای AI در سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است. ChatGPT به عنوان یکی از معروفترین موتورهای جستجوی AI در سال ۲۰۲۴ به رکورد ۳۶۵ میلیارد جستجوی سالانه رسیده است.
این رشد عجیب جستجو در ابزارهای هوش مصنوعی و همچنین افزایش نمایش نتایج AI در صفحهی نتایج موتورهای جستجو (SERP) باعث جابجاییهایی در آمار شاخصهای کلیدی سئوی (KPI) سایتها، مثل نرخ کلیک CTR و ترافیک ارگانیک شده است.
برخی استراتژیهای سئو منسوخ شدهاند و ظاهرا دیگر جوابگوی تحولات عصر AI نیستند و به ناچار باید استراتژیهای جدیدی طراحی کرد؛ استراتژیهایی مبتنی بر عملکرد AI که توسط جئو GEO و برای بهینهسازی سایت برای موتورهای گردآورندهی (GE) نتایج مثل چتجیپیتی ارائه میشوند.
GEO تکنیکهای جدیدی برای بهبود Visibility و نمایش محتوای سایت در نتایج AI ارائه میدهد؛ و به این طریق، به شما کمک میکند تا تاثیرات منفی ناشی از ظهور پدیده Zero Click، رشد موتورهای جستجوی AI و نمایش AIO در سرپ بر سئو را جبران کنید.
استراتژیهای جئو مبتنی بر دریافت لینک از موتورهای AI و نمایش محتوای سایت در نتایج بدون کلیک طراحی میشوند.
۵ مورد از این استراتژیها عبارتند از:
- تحقیق کلمات کلیدی GEO و تحلیل پاسخهای GE
- بهینه سازی محتوا برای موتورها و ابزارهای AI
- بهینهسازی تکنیکال برای دسترسپذیری AI
- توزیع محتوا و بهبود Engagement
- بهبود اعتبار برند، دامنه و سایت
از آنجایی که جئو بر مبنای سئو پایهگذاری شده، استراتژیهای آن هم شباهتهای زیادی با استراتژیهای سئو دارند.
۲- کیوردهای لانگ تیل را هدفگذاری کنید
ابتداییترین استراتژی GEO این است که مخاطبین و کاربران موتورهای گردآورنده را به خوبی بشناسید و رفتار آنها را تحلیل کنید تا بدانید که این کاربران دنبال چه محتواهایی هستند.
برای اینکه به هدف جستجو یا سرچ اینتنت کاربران AI پی ببرید، باید به آمار کوئریها و کیوردهای مورد جستجوی آنها دقت کنید.
به عبارتی، همانطور که در سئو از تحقیق کلمات کلیدی برای یافتن موضوعات پرسرچ استفاده میکنید، در جئو هم باید کیورد ریسرچ انجام دهید؛ اما منطبق بر کیوردهای پرسرچ در موتورهای مولد.
کاربران موتورهای گردآورنده AI مثل چتباتها، معمولا به صورت محاورهای سوال مطرح میکنند و از کوئریهای طولانی برای جستجو یا چت استفاده میکنند.
مثلا در تصویر زیر یک نمونه از جستجوها در چتجیپیتی را میبیند که از یک کلمه کلیدی طولانی یا دمبلند استفاده شده است:
بنابراین، هدفگذاری روی کیوردهای لانگ تیل میتواند یک استراتژی بسیار موثر در بهینهسازی سایت برای موتورهای GE باشد.
۳- جوابهای کوتاه، شفاف و صریح در متن بنویسید
یکی از تفاوتهای اصلی نتایج بدون کلیک یا AIO با نتایج سنتی و قدیمی در سرپ این است که چند جملهی کوتاه در یک باکس کوچک به عنوان نتیجه نمایش داده میشود. این درحالی است که در نتایج سنتی، فقط لینک محتوا به عنوان نتیجهی جستجو به نمایش درمیآید.
مثلا وقتی من کوئری «ویزا کارت چیه؟» را در گوگل سرچ کردم، این نتیجه کوتاه AIO که توسط هوش مصنوعی گردآوری شده، در قالب یک پاراگراف و یک جمله هایلات شده به رنگ آبی به نمایش درآمد:
مشاهده میکنید که این جملهی کوتاه، بسیار شفاف و صریح جواب سوال من را میدهد.
پس اگر میخواهید از طریق GEO و چتباتهای AI ترافیک دریافت کنید، باید جواب کاربران را در جملات کوتاه، شفاف و صریح در متن محتوای خود پاسخ بدهید.
۴- اطلاعات دقیق و مرتبط با سرچ اینتنت بدهید
اکثر کاربران موتورهای جستجو یا چتباتهای AI به دنبال محتوای اطلاعاتی هستند. طبق آمار منتشر شده در سایت اچرفس (Ahrefs)، ۹۸ درصد از کوئریهایی که نتایج بدون کلیک AIO را تریگر میکنند، کوئریهای Informational هستند.
و این یعنی برای جذب ترافیک از طریق GEO، باید روی تولید محتوای اطلاعاتی تمرکز کنید؛ البته، نه هر محتوای اطلاعاتی! بلکه محتوایی که اطلاعات دقیق و مرتبط با سرچ اینتنت مخاطب میدهد و مخاطب با خواندن آنها سریعا به جواب دلخواهش برسد.
پیشنهاد میکنم برای آشنایی بیشتر با ساختار جدید دنیای سئو با AI، وبینار AIO را مشاهده کنید.
تمرکز اصلی در جئو بر شفافیت و ساختار محتواست. پس در تولید محتوای متنی برای جئو این نکات را رعایت کنید:
- از عنوان و زیرعنوانهای شفاف، جذاب و مرتبط با کوئری استفاده کنید
- بدنه متن را به پاراگرافهای کوتاه و قابل فهم تقسیم کنید
- از لیست محتوا (table of content) برای ارائه چکیدهای از محتوا استفاده کنید
- از بولتها برای برشمردن آیتمهای مختلف استفاده کنید
- از افراد برجسته نقل قول کنید
- به زبان ساده و قابل فهم بنویسید
- از انتیتیها و کیوردهای مرتبط به موضوع محتوا برای سیگنالدهی به موتورهای گردآورنده استفاده کنید
۵- به منابع معتبر استناد کنید
نکته مهم دیگر درباره استراتژیهای GEO و تولید محتوا برای مورتوهای گردآورنده AI اهمیت اعتبار محتوا است. برای اینکه محتوای شما به اعتبار کافی برای نمایش در چتباتها یا نتایج بدون کلیک دست پیدا کنند، باید محتوای خود را به پشتوانهی مطالعات، تحقیقات و منابع موثق تولید کنید.
برای این کار:
- از برند منشن و ذکر نام برندها، سایتها یا منابع معتبر در لابهلای بدنه محتوا استفاده کنید.
- به منابع یا سایتهای با دامین آتوریتی بالا لینک خارجی بدهید تا AI به اهمیت اعتبار محتوای سایت شما پی ببرد.
- به آخرین آمار و ارقام دقیق که توسط منابع معتبر گردآوری و منتشر شده است، استناد کنید.
- از صحبتهای افراد شاخص و سرشناس در دنیا نقل قول کنید.
در تصویر مشاهده میکنید که چتجیپیتی برای افزایش اعتبار محتوای خود از سایتهای معتبر استفاده میکند و با لینک دادن به آنها، سطح اعتبار محتوا را بالا میبرد.
۶- از اسکیما مارک آپ استفاده کنید
اسکیما مارک آپ یکی دیگر از استراتژیهای برنده در GEO است. استفاده از کدهای اسکیما یا دادههای ساختاریافته در صفحات سایت به موتورهای جستجو در تفسیر بهتر محتوای سایت کمک میکند؛ بهخصوص برای عصر کنونی که نمایش فیچرد اسنیپتها و ریچ اسنیپتها در سرپ گوگل به شدت افزایش یافته است.
کدهای اسکیما شامل تگهایی برای اضافه کردن المانهای مربوط به نمایش اسنیپتها در صفحه نتایج سرپ هستند که به نمایش بهتر و جذابتر لینک سایت شما کمک میکنند.
نمایش محتوای سایت شما در قالب باکسهای فیچر اسنیپت باعث بهبود مشاهده پذیری یا visibility برند و سایت شما در نتایج گوگل میشود.
مثلا در تصویر زیر یک نمونه از نتایج حاصل از استفادهی اسکیما برای نمایش محتوا به صورت آیتم بندی در قالب فیچر اسنیپت را میبینید:
۷- محتواهای رسانهای بیشتری تولید کنید
موتورهای گردآورنده AI فقط روی محتوای متنی متمرکز نیستند، بلکه هر نوع محتوایی از جمله تصاویر، ویدیو، وویسها، اینفوگرافیکها و… را تحلیل میکنند تا به درک درستی از مفهوم و ارزش یک محتوا برسند.
در سئو هم محتوای رسانهای از ارزش بالایی برخوردار است. چون کاربران با محتوای تصویری بیشتر از محتوای متنی ارتباط برقرار میکنند. و این یعنی، محتواهای تصویری، بهخصوص ویدیوها، کاربران را بیشتر درگیر میکنند و زمان حضور یا توقف (Dwell time) کاربران را در سایت افزایش میدهند.
وبسایتهایی که از محتواهای ویدیویی استفاده میکنند، شاهد ۴۱ درصد افزایش در نرخ ترافیک ارگانیک هستند. مثلا، یوتیوب به عنوان یکی از قدرتمندترین سایتهای متکی بر محتوای ویدیویی، با آمار بسیار بالا در نتایج AI نمایان میشود و از آن ترافیک دریافت میکند. میزان citation یوتیوب در AIO از ماه ژانویه تا به اکنون، بیش از ۲۵ درصد افزایش یافته است.
پس در بهینه سازی GEO از تولید محتوای رسانهای مرتبط با کوئریهای ترند و پرجستجو، بیشتر استفاده کنید.
۸- از ابزارهای هوش مصنوعی برای تولید محتوا کمک بگیرید!
دقت کنید: از این ابزارها برای تولید محتوا کمک بگیرید و از آنها نخواهید برای شما محتوا تولید کنند.
اگر هوش مصنوعی به عنوان نویسنده استفاده کنید، احتمال جریمه بالا است.
مثال: در این حالت، تقریباً تمام مقاله توسط هوش مصنوعی نوشته میشود، با کمترین دخالت انسانی. کاربر فقط موضوع یا چند کلمه کلیدی میدهد و انتظار دارد خروجی نهایی آماده انتشار باشد.
اما اگر از هوش مصنوعی به عنوان یک دستیار یا ابزار کمکی استفاده کنید، تاثیر مثبت خواهد داشت.
در این حالت، کنترل اصلی با نویسنده انسانی است و هوش مصنوعی فقط در بخشهایی از نوشتار کمک میکند: مثل تولید تیتر، بازنویسی پاراگراف، پیشنهاد عنوان جذاب، خلاصه کردن یک بخش، ساختن یک مثال، پیدا کردن یک آمار دقیق و اینگونه موارد.
استراتژی مهم دیگر در GEO این است که برای تولید محتوا از ابزارهای هوش مصنوعی مثل ChatGPT کمک بگیرید. این ابزارها به خوبی با زبان مورتوهای گردآورنده AI آشنا هستند و محتوای متناسب با موتورهای مولد تولید میکنند.
از این ابزارها میتوانید برای ایده گرفتن، ویرایش و حتی تولید محتوای متنی، تصویری، صوتی و ویدیویی استفاده کنید. این ابزارها ایدههای جذابی در اختیار شما قرار میدهند، ساختار دقیقی برای محتوای شما ایجاد میکنند.
2 ابزار مهم هوش مصنوعی برای تولید محتوا عبارتند از:
- ChatGPT
- Notebooklm
- Gemini
اگر با نحوه تولید محتوا با ابزارهای هوش مصنوعی آشنایی ندارید، دوره آموزش تولید محتوا با ChatGPT سفینه را تهیه کنید.
۹- مطابق با اصولE-E-A-T گوگل پیش بروید
E-E-A-T مخفف عبارت Expertise، Experience، Authoritativeness و Trustworthiness و به معنای تجربه، تخصص، اعتبار و اعتماد است. همانطور که این اصول برای سئو اهمیت دارند، برای GEO هم از ارزش بالایی برخوردار هستند.
شما با ارائه تجربیات شخصی و نمایش تخصص خود در محتوای صفحات سایت میتوانید ترافیک بیشتری از طریق موتورهای گردآورنده AI جذب کنید. همچنین با ارتقای اعتبار سایتتان و جلب اطمینان کاربران میتوانید لینک بیشتری از چتباتها دریافت کنید.
برای رعایت این اصول، تجربیات شخصی خود را در قالب محتوای متنی، تصویری، ویدیویی و… در سایت منتشر کنید. میزان تخصص خود را به تصویر بکشید. به سایتهای معتبر لینک دهید و دریافت کنید. و البته محتوای درست و معتبر تولید کنید.
۱۰- همگام با تکنولوژی AI به روز شوید
نکته مهم دیگر جئو و بهینهسازی برای موتورهای گردآورنده اطلاعات و محتوا این است که دانش و استراتژیهای خود را مدام بهروز کنید.
طبق برآوردها، اندازه بازار کل بازاریابی محتوایی AI در جهان تا سال ۲۰۳۳ به ۱۷.۵ میلیارد دلار خواهد رسید و در مقایسه با اندازه ۲.۴ میلیاردی بازار خود در سال ۲۰۲۳، به رشد ۲۵ درصدی میرسد.
به این ترتیب و با تداوم رشد AI، آمار افت کلیک CTR و به دنبال آن، افت ترافیک ارگانیک سایتها ممکن است نوسان بیشتری را تجربه کند.
پس، همگام با تکنولوژی AI بهروز باشید و رفتار کاربران در استفاده از ابزارهای AI برای جستجو را مدام رصد کنید تا استراتژیهای خود را متناسب با شرایط تغییر دهید.
SEO بدون GEO جوابگو نیست!
طبق آمار منتشر شده در سایت SEO میزان ۶۰ درصد از نتایج سرپ گوگل بدون کلیک Zero Cilck هستند و ۴۸ درصد از نتایج جستجوی گوگل به AIOها (نتایج هوش مصنوعی در سرپ) تعلق دارد.
همچنین، طبق برآوردهای منتشر شده در سایت SEL پیشبینی میشود که ترافیک ارگانیک سایتها تا سال ۲۰۲۶ تا ۵۰ درصد کاهش یابد و کاربران موتورهای AI هم تا ۷۰ درصد افزایش یابند.
این آمار نشاندهنده طوفانی است که هوش مصنوعی در عرصهی اینترنت و دنیای دیجیتال به پا کرده است. طوفانی که باعث کاهش نرخ کلیک و ترافیک ارگانیک سایتها شده و تحولی در استراتژی بهینهسازی سایتهای اینترنتی ایجاد کرده است.
در عصر AI دیگر سئو به تنهایی نمیتواند جور بازاریابی سایت شما را بکشد و بدون GEO، استراتژی شما ناقص است.
GEO به هیچ وجه جایگزین سئو نیست، بلکه مکملی برای آن است. سئو همچنان برای بهبود مشاهدهپذیری سایت شما در نتایج سنتی موتورهای جستجو حیاتی و ضروری است. تکنیکهای GEO هم در کنار سئو به شما کمک زیادی در جبران افت نرخ کلیک CTR و ترافیک ارگانیک میکند.
سخن آخر
سالیان سال است که سئو اساس و پایه بهینهسازی وبسایتها برای موتورهای جستجو و برای نمایش آنها در رتبههای برتر سرپ بوده است. سئو به وبسایتها کمک کرده تا از طریق کیوردها، محتواهای بهینه، بکلینکها و شاخصهای کلیدی به ترافیک بالا دست پیدا کنند.
اما با ظهور هوش مصنوعی و فراگیر شدن موتورهای جستجوی مبتنی بر AI و همچنین رشد نتایج بدون کلیک در سرپ، سئو کمی دچار چالش شد. این چالش موقتی بود چون GEO یا بهینهسازی برای موتورهای گردآورنده AI به کمک سئو آمد.
سئو و جئو مکمل هم هستند و از شباهتها و تفاوتهایی برخوردارند. سئو روی رتبهگیری در سرپ و جذب ترافیک ارگانیک متمرکز است ولی GEO روی ارائه اطلاعات شفاف و معتبر که برای مدلهای AI قابل استناد باشند، تمرکز دارد.
برای یادگیری سئو پیشرفته و حرفهای که به موفقیت شما در GEO منتج شود میتوانید دوره جامع سئو سفینه را تهیه نمایید.
در دوره جامع سئو سفینه سئو را از صفر تا صد بیاموزید
مهدی محمدی
مدرس و مشاور سئو
مهدی محمدی موسس و مدیر آکادمی سئو سفینه است. کار اصلی مهدی محمدی آموزش سئو است.