من در این محتوا به طور مفصل به مفهوم بهینهسازی بیش از حد یا Over Optimization میپردازم. سپس ۱۰ مصداق آن و راههای جلوگیری از آن را توضیح میدهم.
بهینهسازی سایت اینترنتی برای موتورهای جستجو یا همان سئو SEO ضروریترین کار برای رشد سایت شماست. ولی، اگر در سئو سایت زیادهروی کنید، نه تنها به رشد قابل توجهی در آن نمیرسید، بلکه ممکن است رتبه سایتتان را هم از دست بدهید و یا مشمول جریمه شوید.
با من تا انتهای این محتوا همراه شوید تا راههای جلوگیری از بهینه سازی بیش از حد سایت را یاد بگیرید.
بهینه سازی بیش از حد چیست؟
اگر در اجرای برخی از تکنیکهای سئو زیادهروی کنید، سایت شما دچار over-optimization یا بهینهسازی بیش از حد میشود. مثل زیادهروی در بهکارگیری کیوردها در متن صفحه یا آدرس صفحه.
همانطور که زیاده روی در هر کاری زیان به بار میآورد، سئو یا بهینهسازی بیش از حد هم به سایت شما ضرر میزند. زیادهروی در سئو رتبه سایتتان را کم میکند و اعتبار آن را در نزد گوگل و موتورهای جستجو پایین میآورد.
عملکرد درست شما در سئوی سایت باعث بهبود شاخص های کلیدی KPI مثل افزایش نرخ ترافیک، بهبود نرخ تبدیل، افزایش نرخ فروش و میزان درآمد و… میشود.
من در ادامه به بعضی از راههای جلوگیری از بهینهسازی یا سئوی بیش از اندازه اشاره میکنم.
۱- از کلمات کلیدی بیش از حد استفاده نکنید؛ کیورد استافینگ Keyword Stuffing
کیوردها یا کلمات کلیدی برگ برنده شما در سئوی محتوای متنی یا صفحات سایت هستند. استفاده درست و بهینه از کیوردها باعث میشود تا در رتبههای برتر صفحه سرپ گوگل قرار بگیرید و ترافیک بالایی جذب کنید.
شما میتوانید با استفاده از کیورد اصلی، کیوردهای فرعی و کلمات LSI در متن محتوا، شانس کسب کسب رتبه صفحه را بالاتر ببرید. برای یادگیری بیشتر در این خصوص، مقاله نحوه استفاده از کلمات کلیدی در صفحات سایت را مطالعه نمایید.
۲- انکرتکستهای دقیق بیش از حد
بک لینک سازی یکی از مهمترین استراتژیهای سئو است.
انکرتکست anchor text همان کلمه یا عبارت است که کاربر با کلیک روی آن به صفحه یا محتوای دیگر هدایت میشود.
اگر از رپورتاژ آگهی استفاده میکنید، باید مراقب باشید زیاد از انکر تکست دقیق استفاده نکنید.
مثلا اگر میخواهید به محتوای «آموزش سئو» لینک دهید، نباید در استفاده از انکرتکست آموزش سئو زیادهروی کنید.
البته در لینک سازی داخلی میتوانید زیاد از انکرتسکت دقیق استفاده کنید.
۳- بهینه سازی صفحات برای کیوردهای نامرتبط
برای بهینهسازی یک محتوا یا صفحه و رتبهگیری از کیوردهای آنها در سرپ از کلمات کلیدی نامرتبط استفاده نکنید. سعی کنید از کلمه کلیدی اصلی، کیوردهای فرعی، کلمات هممعنی یا مترداف LSI و کیوردهای لانگ تیل استفاده کنید.
فرض کنید شما یک سایت فروشگاه آنلاین دارید که فقط لوازم آشپزخانه میفروشد، مثل قابلمه، ماهیتابه، و ظروف غذاخوری.
اگر شما تلاش کنید برای کلمه کلیدی گوشی موبایل ارزان رتبه بگیرید، این یک کلمه کلیدی نامرتبط است. حتی اگر موفق شوید و ترافیک بالایی دریافت کنید، اتفاقات زیر رخ میدهد:
- کاربران ناراضی میشوند: کسانی که “گوشی موبایل ارزان” جستجو کردهاند، وقتی وارد سایت شما میشوند و میبینند خبری از گوشی نیست، سریعاً از سایت خارج میشوند. این نرخ خروج بالا به گوگل سیگنال منفی میدهد.
- اثرات منفی روی رتبهبندی گوگل: گوگل متوجه میشود که سایت شما محتوای مرتبط و مفیدی برای این کلمه کلیدی ارائه نمیدهد. این میتواند به کاهش رتبه شما نهتنها برای کلمات نامرتبط، بلکه حتی برای کلمات مرتبط مثل “ظروف آشپزخانه ارزان” منجر شود.
۴- تمام لینکهای خارجی و داخلی را به صفحات اصلی لینک ندهید
لینک سازی یکی از مهمترین استراتژیهای سئو داخلی و سئو خارجی است. لینکها پلهای ارتباطی بین صفحات سایت شما ایجاد میکنند تا تمامی صفحات در کنار هم و با کمک هم رشد کنند.
در یک پروفایل لینک سالم، صفحات مهم سایت مانند صفحه اصلی، صفحات کتگوری فروشگاه (یا هر صفحه مهم دیگری) لینک بیشتری دریافت میکنند.
اما این کار نباید باعث شود سایر صفحات هیچ لینکی دریافت نکنند یا لینک بسیار بسیار کمی دریافت کنند.
در واقع باید یک توازن مناسبی برقرار باشد. اگر حدود ۵۰٪ تا ۷۰٪ لینکهای سایت به صفحات مهم داده شود مشکلی ندارد اما بیش از این باعث می شود صفحات غیراصلی دیده نشوند و رتبه خوبی نگیرند و به عنوان صفحات بیارزش تلقی میشوند.
توجه داشته باشید که یک وبسایت معمولا ۵ تا ۱۰ صفحه مهم و اصلی دارد و سایر صفحات، طبیعتا ارزش کمتری خواهند داشت.
نمودار زیر مربوط به آمار نسبت توزیع لینکهای یک سایت بین صفحات اصلی و غیر اصلی (صفحات عمیق و دور از صفحه اصلی) را نشان می دهد.
همانطور که می بینید، نمودار یک نسبت توزیع حداکثری ۷۰ به ۳۰ را برای لینکدهی نشان میدهد؛ یعنی ۷۰ درصد لینکها به صفحات اصلی و ۳۰ درصد آنها به صفحات دور و عمیق سایت هستند.
۵- بک لینکهای زیاد از سایت های نامعتبر دریافت نکنید
دریافت بک لینک یکی از مهمترین تکنیکهای سئوی خارجی برای افزایش اعتبار دامنه DA و صفحات سایت PA هستند. تعداد بکلینکهای معتبر صفحات سایت شما به افزایش اعتبار دامنهتان کمک زیادی میکند.
با این حال، نباید فقط روی کمیت و تعدد لینکهای خارجی متمرکز شوید و از هر سایتی بک لینک دریافت کنید. بلکه باید روی کیفیت لینک ها و دریافت آنها از سایتهای معتبر با DA بالا تمرکز کنید. چون بکلینکهایی برای گوگل ارزشمند هستند که دامنه ارجاعی Referral آنها معتبر باشد.
اینکه با تکنیکهای کلاه سیاه و خرید لینک، تعداد زیادی لینکخارجی یا بکلینک از سایتهای نامعتبر، اسپم یا جریمه شده دریافت کنید، کمک زیادی به سئو خارجی سایت شما نمیکند.
حتی ممکن است با این زیادهروی در دریافت بکلینکها از سایتهای نامعتبر و با DA پایین، سایتتان دچار افت شدید رتبه یا مشمول جریمه و پنالتی گوگل شود.
۶- در بهینهسازی URLها افراط نکنید
بخش از بهینه سازی تکنیکال سایت مربوط به سئو URLها است. شما باید در ساختار URLهای سایت خود نکاتی مثل درج کلمات کلیدی، کوتاه نویسی، رعایت نگارش درست و… را رعایت کنید تا امتیاز کامل سئوی آنها را بگیرید.
مثلا در تصویر زیر، یکی از URLهای سایت سفینه safine.net/seo-blog/seo-kpi را میبینید:
این URL مربوط به محتوایی با عنوان «KPI سئو: ۱۴ شاخص کلیدی عملکرد سئو سایت… » است. همانطور که میبینید، این URL بسیار مختصر است و مسیر محتوا را به درستی و به طور خلاصه نشان میدهد؛ یعنی محتوا در بخش بلاگ سایت سفینه قرار دارد.
کلمه کلیدی مربوط به محتوا هم در متن آن گنجانده شده است.
اگر شما در نوشتن URLها از کلمات کلیدی زیاد استفاده کنید و یا هیچ نامی از برند خود نبرید و فقط روی کیوردها تمرکز کنید، دچار Over-optimization یا بهینهسازی بیش از حد میشوید.
یک مثال اشتباه:
example.com/seo-good-seo-best-seo
وقتی بیش از حد آنها را بهینه کنید، هم خزندههای موتورهای جستجو را به دردسر میاندازید و هم کاربران اینترنتی را کلافه میکنید. در نهایت، امتیاز سئو جالبی هم برای این بخش نمیگیرید.
۷- محتواهای متنی طولانی سطحی ننویسید
نوشتن محتواهای طولانی و جامع در صورتی که مطابق با هدف جستجو باشد، باعث رضایت کاربران و رتبه بهتر در گوگل میشود.
اما بعضی از افراد تصور میکنند هر محتوای طولانی برای سئو مناسب است. اما این یک باور کاملا غلط است.
تولید محتواهای طولانی در صورتی که عمق مناسبی نداشته باشند و سطحی باشند، تفاوتی در رشد عملکرد سئو سایت شما ایجاد نمیکند.
طبق تحقیقات انجام شده، طول مناسب برای اکثر محتواها بین ۱۲۰۰ تا ۲۵۰۰ کلمه است.
البته اگر هدف جستجوی کاربر، مطالعه یک محتوای طولانی باشد در این صورت میتوانید یک محتوای طولانی و البته عمیق بنویسید.
۸- برای یک کلمه کلیدی بیش یک صفحه درست نکنید
شما برای اینکه از کیوردهای مهم رتبه خوبی بگیرید، باید محتواهای ارزشمند و متناسب با آنها در صفحات سایت خود تولید و منتشر کنید. به این ترتیب میتوانید به رتبه کیورد keyword rank خوبی در سرپ گوگل دست پیدا کنید.
اما باید یک نکته ظریف را رعایت کنید. اینکه برای هر هدف جستجو فقط یک صفحه در سایتتان داشته باشید. اگر برای یک هدف جستجو، بیش از یک صفحه در سایتتان وجود داشته باشد باعث کنیبالیزیشن Canibalization یا همنوع خواری کلمات کلیدی میشود.
چنانچه کنیبالیزیشن بوجود بیاید؛ رتبه و امتیاز یک کلمه کلیدی به جای اینکه برای یک صفحه سایت محاسبه شود، بین چندین صفحه مختلف سایت تقسیم میشود. به این ترتیب، به هیچ کدام از این صفحات رتبه بالایی نمیرسد.
۹- تایتل های بیش از حد بهینه ننویسید
تایتلها و عنوانهای محتوا تاثیر بسزایی در سئو دارند. تایتلها نه تنها موضوع یا کیوردهای اصلی محتوا را سریعا به کاربر نشان میدهند، بلکه به خزندهها و باتهای گوگل هم کمک میکنند تا خزش یا کراولینگ برای یافتن آنها را سریعتر انجام دهند.
هر محتوایی یک عنوان یا هدر (تایتل) اصلی H1 و چندین زیرعنوان فرعی H2، H3، H4 و… دارد. این عنوانگذاریها برای تقسیمبندی بهتر محتوا و همچنین برای دسترسی سریعتر کاربران و خزندهها به بخشهای مختلف محتوا است.
طول تایتلها یا هدرها نباید خیلی طولانی باشد. کیورد صفحه باید حتما در عنوان اصلی محتوا H1 و حداقل در یکی از زیرعنوانهای H2 به کار برود.
طولانی کردن هدرها و توضیح بیش از حد، استفاده زیاد از کیوردها در یک تایتل یا در تمامی زیرعنوانها نوعی زیادهروی در سئوی محتواست.
برای اینکه در نوشتن تایتلها دچار over-optimization یا افراط در سئو نشوید، تا حد ممکن تایتلها را خلاصه و شفاف بنویسید. در استفاده از کیوردها در یک تایتل زیادهروی نکنید. لزومی ندارد برای تمامی H2ها و زیرعنوانها از کیوردها استفاده کنید.
۱۰- سئوی ناگهانی با حجم بالا انجام ندهید
یکی دیگر از راه های جلوگیری از سئو یا بهینه سازی بیش از حد این است که حجم بالایی از استراتژیهای سئو را به یکباره و ناگهانی در یک بازه زمانی بسیار کوتاه روی سایت اجرا نکنید.
اینکه به یکباره و با اعمال حجم زیادی از تکنیکهای سئو بتوانید رتبه یا شاخصهای KPI سئو را چندین برابر بهتر کنید، یک تصور غلط است. سئو و بهینهسازی یک فرایند بلندمدت است که طی چند ماه و به تدریج نتایج خود را نشان میدهد.
در سئو باید صبور باشید و با اجرای منظم و دورهای استراتژیهای خود، نتیجه دلخواه خود را در گذر زمان رقم بزنید. سئوی سایت و کسب رتبههای برتر سرپ یکشبه حاصل نمیشود.
پس با زیاده روی در بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو، زمان، انرژی و بودجه خود را هدر ندهید. چون نه تنها نتیجه مثبتی برای رشد سئوی سایتتان ندارد، بلکه عواقب منفی به دنبال خواهد داشت که جبران آنها بسیار سخت و هزینه بر است.
عواقب بهینه سازی بیش از حد یا over-optimization
سئو یا بهینهسازی سایت اینترنتی برای موتورهای جستجو یکی از مهمترین تکنیکهای بازاریابی دیجیتالی است. سایت شما بدون سئو شانس زیادی برای دیده شدن و رقابت با غولهای اینترنتی ندارد.
با این حال، سئو از یک نُرم و استانداردی پیروی میکند که نباید پا را از آن فراتر بگذارید. حرکت در سئو باید آهسته و پیوسته و دریک چارچوب خاص باشد. تعادل در هر کاری نتیجه رضایتبخشی رقم میزند. سئو هم از این قاعده مستثنی نیست.
تا جایی که میتوانید به شکل متعادل از تکنیکهای سئو سفید استفاده کنید. زیادهروی و افراط در سئو یا بهکارگیری تکینکهای سئو کلاه سیاه یا خاکستری تمام دستاوردهای قبلی شما را از بین میبرد. حتی باعث جریمه یا پنالتی سایتتان از طرف گوگل می شود.
در دوره جامع سئو سفینه سئو را از صفر تا صد بیاموزید
مهدی محمدی
مدرس و مشاور سئو
مهدی محمدی موسس و مدیر آکادمی سئو سفینه است. کار اصلی مهدی محمدی آموزش سئو است.