موتور جستجو چیست
استفاده از موتورهای جستجو مانند گوگل به یکی از فعالیت‌های روزمره بیشتر مردم دنیا تبدیل شده است. استفاده از اینترنت بدون موتورهای جستجو بسیار سخت است و بعضی از افراد، اینترنت را مساوی با موتور جستجو می‌دانند.
دقیقا موتور جستجو (Search Engine) چیست؟
موتور جستجو، یا سرچ انجین (Search Engine یا Web Search Engine) یک نوع وب‌سایت است مانند تمام وبسایت‌های دیگر. موتورهای جستجو اطلاعات موجود در سراسر اینترنت را با استفاده از برنامه‌های نرم‌افزاری جمع‌آوری و دسته‌بندی میکنند.
موتورهای جستجوگر معمولا به صورت رایگان در دسترس هستند و به کاربران این امکان را می‌دهند تا در بین اطلاعاتشان که از اینترنت جمع‌آوری و ذخیره کرده‌اند جستجو کنند.
نکته قابل توجه: درست است که موتورهای جستجوگر و بخصوص گوگل تحول عظیمی در گردش اطلاعات و انجام تحقیقات ایجاد کرده‌اند، اما تمام اطلاعاتی که با استفاده از موتورهای جستجو بدست می‌آوریم، لزوما صحیح نیستند و ممکن است کاملا اشتباه باشد یا داری درصدی از خطا باشند که منجر به گمراهی افراد شوند.
وظیفه موتور جستجو چیست؟
وظیفه اصلی موتورهای جستجو این است که بهترین نتیجه را به جستوی کاربر ارائه دهند. هنگامی که کاربر یک پرس و جو را در موتور جستجو انجام می‌دهد، صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) که حاوی نتایج است به کاربر نمایش داده می‌شود. نتایج یافت شده بر اساس ارتباط با پرس و جوی کاربر رتبه‌بندی می‌شوند. نحوه انجام رتبه‌بندی در موتورهای جستجو متفاوت است.
موتورهای جستجو مثل گوگل، مدام الگوریتم‌های خود را تغییر می‌دهند و بروز میکنند تا تجربه کاربر را بهبود بخشند. هدف آنها این است که ابتدا درک کنند چگونه کاربران جستجو میکنند و چه چیزی را جستجو میکنند و سپس به آنها بهترین پاسخ‌ها را نمایش دهند.
موتور جستجو چگونه کار می‌کند؟
موتورهای جستجو سیستم‌های کاملاً اتوماتیک هستند. برای اینکه بتوانیم به درک خوبی از سئو برسیم، باید با نحوه کارکرد موتورهای جستجو آشنا شویم. موتورهای جستجو ۳ عمل خزیدن، ایندکس‌کردن و رتبه‌بندی را انجام می‌دهند.
۱. خزیدن در وب (Crawling)
خزش یا خزیدن یک پروسه است. این فرآیند در هر موتور جستجو به صورت جداگانه انجام می‌شود. بات‌های موتورهای جستجوی مختلف با هم متفاوت هستند و برنامه‌ریزی جداگانه‌ای دارند.
در طی عملیات خزش، ربات‌ها وارد صفحات سایت می‌شوند و از صفحه‌ای به صفحه دیگر می‌روند. ربات‌ها با خزیدن و سپس دنبال کردن آدرس‌های موجود در صفحات اینترنت، صفحات جدید را پیدا میکنند و در بانک اطلاعاتی موتور جستجوی مرتبط ثبت میکنند.
۲. نمایه‌کردن (Indexing)
ایندکس Index نام بانک اطلاعاتی گوگل است. این بانک اطلاعاتی شامل اطلاعات صفحات و منابعی است که توسط موتورهای جستجو خزش شده‌اند.
وقتی ربات‌ها وارد صفحه‌ای می‌شوند در جستجوی این هستند که این صفحه برای کدام کلمه کلیدی و یا کدام مفهوم بهینه شده است. سپس چنانچه صفحه شرایط ایندکس شدن را داشته باشد، صفحه را به اصطلاح ایندکس میکنند یعنی در بانک اطلاعاتی گوگل ذخیره میکنند.
۳. رتبه‌بندی صفحات (Ranking)
رتبه‌بندی یک فرآیند است. این فرآیند توسط سیستم رتبه‌بندی گوگل انجام می‌شود. این سیستم یا سامانه، متشکل از تمام الگوریتم‌های گوگل است. این سیستم باید در نهایت مرتبط‌ترین، تخصصی‌ترین و معتبرترین نتایج را به کاربر نشان دهد.
اجازه دهید قبل از اینکه ادامه مبحث را پیش ببریم، کمی با الگوریتم آشنا شویم.
الگوریتم چیست و چه نقشی در موتورهای جستجو دارد؟
الگوریتم یک نرم‌افزار کامپیوتری است. این نرم‌افزار مانند تمام نرم‌افزارها توسط برنامه‌نویسان، ساخت و توسعه داده می‌شوند. الگوریتم قادر خواهد بود معادلات پیچیده را آنالیز کند و یک خروجی دقیق دهد.
گوگل برای بررسی اینکه کدام سایت را در نتایج جستجو بالا بیاورد از الگوریتم‌های زیادی استفاده می‌کند. در هر الگوریتم عوامل مختلفی مانند مورد آنالیز قرار می‌گیرند.
ادامه مبحث رتبه‌بندی:
در هر جستجویی که انجام می‌شود، سیستم رتبه‌بندی گوگل عومل مختلفی را مانند واژه جستجو شده، مکان جستجوگر، زبان جستجو و… شناسایی می‌کند. سپس تصمیم می‌گیرد که برای رتبه‌بندی صفحات موجود، کدام عامل را وزن بیشتری دهد.
مثال: اگر جستجوی انجام شده در مورد یک خبر است، قطعا زمان انتشار مطلب و اعتبار سایت خبری، حرف اول را می‌زند.
اما اگر کاربری معنای لغوی یک کلمه را جستجو کند، بحث مکان و زمان انتشار مطلب خیلی نقشی در رتبه‌بندی ندارد.
محبوب‌ترین موتورهای جستجوی جهان
گوگل به عنوان یک ابر موتور جستجو، محبوب‌ترین و پیشرفته‌ترین موتور جستجو است. اکثر افراد سایتشان را برای گوگل بهینه میکنند (که درست است) اما موتورهای جستجوی دیگری نیز وجود دارند. تعدادی از این موتورهای جستجو ارزش این را دارند که برای آنها نیز بهینه‌سازی را انجام داد.
بعضی از این موتورهای جستجو، مبتنی بر فرمت محتوا هستند مثلا یوتیوب (فقط ویدیو) و برخی نیز مانند بینگ، مانند گوگل موتور جستجوی جنرال هستند. در ادامه، لیستی از محبوب‌ترین موتورهای جستجو را مشاهده خواهید کرد.
- گوگل
- یوتیوب
- آمازون
- فیس‌بوک
- بینگ مایکروسافت
- بایدو چین
- یاندکس روسیه
- یاهو
- داک‌داک‌گو (DockDock Go)
- اسک ask.com
موتورهای جستجو ایرانی
در برهه‌ای از زمان، در کشورمان ایران نیز روی ساخت موتورهای جستجوی داخلی سرمایه‌گذاری انجام شد. حاصل این سرمایه‌گذاری، ساخت چندین موتور جستجوی ایرانی بود. تعدادی از این موتورهای جستجو هنوز فعال هستند اما به موفقیت چندانی دست پیدا نکرده‌اند. به عنوان یک هموطن برایشان آرزوی موفقیت می‌کنیم.
در ادامه به چند مورد از موتورهای جستجوگر ایرانی اشاره می‌کنیم:
- گردو
- سلام
- پارسی‌جو
- ذره بین
- یوز
- ریسمون
موتورهای جستجو، بهینه‌سازی و تجارت آنلاین
درک نحوه کار موتورهای جستجو اولین قدم برای کسب رتبه بالاتر در گوگل و کسب بازدید بیشتر است. اگر موتورهای جستجو نتوانند صفحات شما را پیدا کنند، بخزند و آنها را فهرست‌بندی کنند، بدیهی است که وارد پروسه رتبه‌بندی نخواهید شد.
